Efsane Japon Coupe’u: Toyota Supra, トヨタ・スープラ

7 min readOct 18, 2020

Arabalarla ilgili olan hemen hemen herkes, Supra modelini bir kez dahi olsa duymuştur. Bu yazımızda bilgisayar oyunlarına hatta filmlere konu olmuş, bir hayli çok sevilen Supra’yı inceleyeceğiz!

Supra, Toyota Motor Şirketi tarafından 1987 yılında Celica XX (Celica Supra) adıyla piyasaya sürüldü. İlk önce Celica’nın temelinde geliştirilse de sonrasında başlı başına bir model oldu.

Supra tarihi kategorize olduğunda daha iyi tahlil edilebilir. Modelin 5 jenerasyonu yani nesli bulunmakta. Bunların ilk dördü 1978–2002 yılları arasında çıkmışken son jenerasyon 2019'dan günümüze dayanır.

1. Jenerasyon: A40/A50 (1978–1981)

1978 yılının Nisan ayında, Datsun Z aracına rakip olması planlanan bu tasarım, Celica Supra ve Celica XX adlarında üretime başlandı ve sonrasında Japon bayiilerinde satıldı.

Yurtdışına ise ilk defa 1979 yılında ihraç edildi. İhracat modeli başta 110hp, 2,563cc , 12 valfli SOHC 6 silindir sıralı motora sahipti.

Şanzıman seçenekleri ise 5 ileri manuel veya 4 ileri otomatik şanzıman olmak üzere 2 adetti.

Otomatik şanzımanda 56 km/h üzeri hızlarda devreye girecek bir aşırı hız donanımı bulunuyordu. Manuel şanzımanda ise 5. vites aşırı hız vitesiydi.

Arabada opsiyonel olarak otomatik cam-kilit sistemleri de mevcuttu ancak bunlar elbette konfor paketine dahildi. Eklemek gerek ki, bu konfor paketine sunroof, hız sabitleyici gibi o zaman için lüks sayılabilecek özellikler de dahildi. 1980'de başka bir paket olan spor performans paketi kullanıma sunuldu. Bu pakete özel süspansiyon ve bazı eklemeler bulunuyordu.

Bunların dışında aracın eğimli direksiyon simidi, ön koltuk arkası cebi ve bir tonneau örtüsü (arka bölme örtüsü) vardı. Gösterge panelindeyse ayriyeten o zamanın son teknolojisi 4 hoparlörlü stereo radyo, analog saat ve takometre (birim zamandaki devir sayısını gösteren motor saati) bulunuyordu.

Ayrıca:

Bu tasarım Celica’dan 5,10 inch daha uzun üretildi çünkü aracın ön panelleri 6 silindir sıralı motorun sığabilmesi için uzatılmalıydı.

2. Jenerasyon: A60 (1981–1986)

1982 yılında yeniden dizayn edilen Celica XX’in en önemli farkı ön bölüm tasarımındaki ve farlardaki farktı. Yıllar ilerledikçe Supra’nın gelişimi de devam etti. Kuzey Amerika’da L-tipi ve P-tipi olmak üzere iki tipte satılmaya başlandı. L, luxury anlamına gelirken P, performans anlamına geliyordu. Elbette bu iki tipte farklılıklar mevcuttu.

Opsiyonel olan otomatik klima A60 için bir standarttı. Arka kapağın yukarısına monte edilmiş bir arka kanat spoileri seçeneği belki de en göze çarpan değişiklikti. Bununla beraber kapı kolları da değiştirildi. 1985'te Supra yeniden dizayn edildi. Güç çıkışı 160hp 229 N⋅m torka yükseltildi. 1985'teki hem otomatik hem manuel şanzıman tüm modeller aynı güç çıkışı değerlerine sahipti. Motora yeni sensörler eklendi. (TPS vs.) Güçteki bu artışla Supra, 97km/h hızına (60mph olarak da geçer) 8.4 saniyede ulaştı.

A60 Supra’nın üretimi 1985'in Aralık ayında sona erdi çünkü artık A70'e sıra gelmişti. Yine de 1986 yılında, bir önceki yılın üretimindeki gecikmeler ve fazlalıktan dolayı 1985 P-tipi Supra satışına ufak kozmetik değişimlerle devam edildi ve resmiyette 1986 modelleri olarak tanındı.

3. Jenerasyon: A70 (1986–1992)

3. Jenerasyon ile Celica ve Supra arasındaki bağlar tamamen koparıldı. Celica önden çekişli olurken Supra arkadan itişli sistemini korumaya devam etti. Supra’nın 6 sıralı silindir motoru 200hp güç verecek kadar geliştirildi. Ayrıca 1987'de A70 Supra Turbo tanıtıldı. Doğal emişli motorların yanı sıra bir de turboşarjlı versiyon eklendi. 231hp güç çıkışına dahi erişilebiliyordu. Turbo versiyonda motor yağı soğutucusu ve arka rüzgarlık bulunuyordu. Hem turbo versiyonda hem de standart versiyonda opsiyonel özellikler bulunuyordu elbet. Bunlar LSD, TEMS, far yıkayıcı gibi ürünlerdi. Aynı bağlamda ABS fren sistemi de her iki model için isteğe bağlı bir teknolojiydi.

Bu jenerasyonda modele çıkarılabilir bir spor tavan (Targa tavan) eklendi. 1988 yılında fren lambalarının keskin yapısı yumuşatılarak şekillendirildi.

A70 modelinde kullanılan yeni motor yani Toyota 7M-GE bir hayli güçlüydü ve özeldi. Bu motor aynı zamanda Amerika Birleşik Devletler’inde seri üretim geçirilmişti. Turbo modelde yapılan iyileştirmeler sonucu güç çıkışı 232hp’ye kadar yükselmişti. Supra’nın 3. jenerasyonu gerçekten yeni bir teknolojiydi.

Ayrıca:

GA70 / MA70 / JZA70 kodlu Supraların üretim sayılarının 241.471 adet olduğu tahmin ediliyor.

4. Jenerasyon: A80 (1992–2002)

A80 tasarım ve planlama süreçleri 1989'da başladı ve 1990 ortalarında son bir A80 konsepti onaylandı. Test modellerinin ön üretimi Lexus SC aktarma organları, şasi, süspansiyon gibi sistemleri kullanılarak Aralık 1992'de başladı ancak resmi olarak seri üretime 1993'ün Nisan ayında başlandı. Lexus SC ile A80 Supra benziyordu ancak Supra 13 inch daha kısaydı.

A80'in iki yeni motoru bulunuyordu: Toyota 2JZ-GE (220 hp 285 N⋅m) ve Toyota 2JZ-GTE (276 hp 431 N⋅m , turboşarj)

Avrupa ve Amerika pazarlarına ihracat edilecek modellerdeki geliştirmeler ile güç çışıkı 5.600 rpm için 321 hp 427 N⋅m ; 4.000 rpm için 326 hp 440,6 değerlerine bile ulaşmıştı! (rpm: dakikadaki devir sayısı, revolutions per minute)

Turboşarjlı versiyon 97km/h hıza 4,6 gibi bir sürede çıkıyordu. A80 model 51:49 (ön:arka) ağırlık oranına sahipti.

Japonya’da üretim Ağustos 2002'ye kadar devam etti ama emisyon standartları nedeniyle durduruldu.

Ayrıca:

Targa tavan tüm turbo modellerde standart hale getirildi.

5. Jenerasyon: A90 (2019-Günümüz)

Sadece coupe şeklinde mevcut olan 2021 Supra’nın güç aktarma organlar ve şasisi BMW Z4 ile benzemekte. Beygir gücü 382hp’ye kadar yükselen 2021 Supra ‘nın 6.5 inch’lik (2019) multimedya ekranı 8.8 inch’lik ekranla değiştirildi ve bu standart hale getirildi. 430hp’lik versiyonu da bulunmasına rağmen bu hp değerindeki Supra günlük tüketicilerin kullanımına açık değil.

Standart olarak arkadan itişli ve 8 ileri otomatik şanzıman ile sunulan 2021 Supra 3,7 saniyede 97km/h hıza ve 9,5 saniyede 161km/h hıza erişebiliyor. Bahsi geçen rakamlar Cayman GTS, Camaro gibi arabalara rakip. BMW Z4 ise 5 saniyede 97km/h hıza erişiyor.

Standart olarak otomatik şanzıman ile sunuluyor ama manuel şanzıman hiç mi yok? Evet, hiç yok. Ancak üreticiler tarafından “fazla talep olursa manuel Supra’yı düşünebiliriz.” mahiyetinde bir açıklama yapıldı.

Gelelim verimlilik mevzusuna. Car and Driver’ın yaptığı 200 millik otoyol yakıt ekonomisi testine göre Cayman GTS, Camaro, M2 gibi araçlardan daha verimli.

2021 Toyota Supra 2.0 $42,990 gibi bir başlangıç fiyatına sahip. Şunu da eklemek gerek ki emisyon değerinden dolayı Avrupa pazarında satışı yasaklandığından, Toyota, Supra’nın EURO6 emisyon kategorisine girebilmesi için hp değerini 382'den 340'a düşürerek Avrupa’ya gönderme kararı aldı. Amerika Birleşik Devletleri’nin emisyon kuralları Avrupa’daki kadar sıkı değil. Bundandır ki 460hp Ford Mustang GT kullanabilen Amerikanlar Supra’da da bir sıkıntı yaşamayacak.

Modifikasyon

1991 yılından itibaren Toyota Supra ile meşhur olan 2JZ-GTE modifiye edilmeye çok uygun bir motor. Bunun sebebi Toyota’nın bu motoru tasarlamaya başlarken yüksek performans hedeflediği için aşırı mühendislik kullanması ancak sonradan çıkan bir anlaşma yüzünden hp değerini kısıtlamak zorunda kalmasıdır. Bu anlaşma Japonya’daki kazaların aşırı hız yüzünden olduğunu ve bu bağlamda hp değerlerinin belli bir sınırlandırmaya tabii tutulmasını içerir. Motorun yüksek mühendislik içermesi ufak modifikasyonlarda dahi aracının gücünü 3 katına çıkarma potansiyelini beraberinde getirdi.

3000hp olduğu iddia edilen Supra! Gerçekten de uçuyor…

Peki ya ben Supra hakkında ne düşünüyorum?

Ben kesinlikle “Şu endama bakın!” diyorum. Özellikle 2021 Supra kozmetik olarak bence çok başarılı. 2021 Supra’ya bakınca, Supra ruhunun kaybolmadığı fütürist bir eser görüyorum. Yalnızca 2021 değil, bence A70 Supra da bir hayli hoş görünüyor. Zaten aracın teknik özellikleri aşikar. Ne kadar güçlü olduğunu tekrarlamama pek de hacet yoktur sanırsam. Araç modifikasyonu için biçilmiş kaftan olan bu efsane kasanın Need for Speed gibi oyunlarda, Fast and Furious gibi filmlerde yer almasına şaşmamak gerek. Seveni olduğu gibi sevmeyeni de vardır elbet ama Supra dediğimiz model biraz da tutku işidir fikrimce.

Supra tutkunlarına selam olsun!